File : MM23INTRO.TXT c MST Datum: 18 september 1991 Door : Ries Vriend/Ramon van der Winkel/Robbert Wethmar
MST's MemMan 2, de MSX Memory Manager
Begin 1990 riep MSX Computer Magazine voor het eerst de beste MSX programmeurs van Nederland bij elkaar met de bedoeling de MSX wereld nieuw leven in te blazen. De programmeursgroep maakte kennis en er werden ideeen uitgewisseld. Er bleek behoefte aan een Memory Manager, een programma dat het geheugen van de MSX beheert.
Met de Memory Manager worden twee doelen nagestreefd:
- Het zoeken en gebruiken van geheugen wordt eenvoudiger. Het zoeken wordt door MemMan gedaan terwijl het gebruik van geheugen zoveel mogelijk wordt losgekoppeld van de configuratie: 'oude' uitbreidingen, een, twee of meer mappers, MemMan heeft er geen moeite mee.
- Het wordt mogelijk meerdere programma's tegelijkertijd in het geheugen te laden zonder dat ze elkaar in de weg zitten. Hierbij wordt gedacht aan RAMdisk's, printerbuffers en op de achtergrond werkende programma's.
Met versie 1 van MemMan - ge�ntroduceerd op 9 september 1990
- is de eerste doelstelling bereikt. Nu is de tweede doelstelling ook bereikt.
MemMan versie 2 kan meerdere programma's 'ergens' in het geheugen laden laten werken, zonder dat ze van elkaar last hebben. Op andere computer merken was deze techniek al langer bekend. Dergelijke programma's worden daar TSR's genoemd, vandaar ook hier: Terminate and Stay Resident programma's.
Hopelijk zullen nog meer programma's van MemMan gebruik gaan maken en bestaande programma's voor MemMan worden aangepast. Een direct voordeel is dat het programma dan ook direct met bijvoorbeeld 64 kB modules en zelfs met meerdere memory mappers kan werken, iets dat de meeste bestaande programma's niet of niet goed doen.
MemMan versie 2 zal net als de eerste versie als Public Domain de wereld in gestuurd worden. Dat wil zeggen dat iedereen vrij van MemMan gebruik mag maken. Het is zelfs toegestaan MemMan als onderdeel van een commercieel pakket te verkopen. Alleen zo kan het programma uitgroeien tot een aanvulling op de MSX standaard. Er zullen twee pakketten uitgebracht worden. De eerst is voor de gebruiker van MemMan. Dit pakket zal MemMan en een aantal tools voor de TSR's bevatten. Het tweede pakket bevat ontwikkel tools en technische documentatie over het programmeren van TSR's. Dit laatste pakket is geen Public Domain.
Aan MemMan werkten en dachten mee:
Ramon van der Winkel Ries Vriend Robbert Wethmar Paul te Bokkel Markus The en een aantal anderen die met hun opbouwende kritiek MemMan hielpen worden tot wat het is.
H E T C O N F I G U R E R E N
MemMan is er in twee versies: een .BIN en een .COM file. Het zal duidelijk zijn dat de .BIN versie vanuit BASIC met een BLOAD"MEMMAN.BIN",R instructie geladen kan worden, terwijl de .COM vanuit MSXDOS gestart kan worden door simpelweg MEMMAN in te tikken. Beide versies keren na het laden - via een zogenaamde warm boot - automatisch terug naar BASIC. Als de .COM versie vanuit MSXDOS opgestart wordt, dan kan een commandline mee gegeven worden. Dit zijn commando's welke uitgevoerd zullen worden alsof ze ingetikt zijn. Een Return kan met het @ teken worden opgegeven. Er kunnen meerdere @ tekens in de commandline worden opgegeven, zodat meerdere commando's na elkaar uitgevoerd kunnen worden.
Bijvoorbeeld:
A>MEMMAN _SYSTEM@TL CAPS@
Na het opstarten van MEMMAN zal naar MSXDOS teruggekeerd worden en de TSR "CAPS" ingeladen worden.
Met behulp van CFGMMAN is het mogelijk een aantal instellingen van MemMan en een default commandline op te geven. CFGMMAN kan zowel de .COM als de .BIN versie configureren. Met betrekking tot de TSR's kunnen de volgende instellingen veranderd worden:
-
Default command line Hier kan de standaard commando-regel ingevoerd worden. Deze commando-regel wordt uitgevoerd nadat MemMan ge�nstalleerd is. Na het laden van de .BIN versie van MemMan wordt altijd de standaard commando-regel uitgevoerd. De standaard commando-regel wordt niet uitgevoerd indien MemMan vanuit DOS opgestart wordt met een commando regel als argument. Na foutmeldingen van MemMan wordt geen commando regel uitgevoerd.
-
Heap grootte Sommige TSR programma's hebben extra geheugen nodig in geheugen pagina 3, waar ze normaal gesproken geen toegang toe hebben. De heap is een stuk geheugen in pagina 3 dat wel voor TSR's toegankelijk is. Wanneer een TSR meldt dat er te weinig heap geheugen beschikbaar is dient deze waarde verhoogd te worden. Meestal zal het toevoegen van 100 extra bytes heap-geheugen de problemen uit de wereld helpen. Wanneer een TSR meer heap-ruimte nodig heeft dient de handleiding dat te vermelden.
Elke verandering van de heap-grootte heeft slechts effect na het opnieuw laden van MemMan.
-
Maximum aantal TSR's dat tegelijk aanwezig kan zijn Het aantal TSR's dat onder MemMan 2 geladen kan worden is beperkt. Wanneer de TSR Loader (TL) de melding 'TSR Table Full' geeft dient deze waarde verhoogd te worden.
-
Maximum aantal hooks dat tegelijk afgebogen kan zijn Het aantal hooks dat door alle in het geheugen aanwezige TSR's kan worden afgebogen is beperkt. Wanneer de TSR Loader de melding 'Hook Table Full' geeft dient deze waarde verhoogd te worden.
-
Recursiediepte Wanneer TSR's elkaar of zichzelf te vaak aanroepen zal het systeem op een gegeven moment vastlopen. Door de maximale recursiediepte te verhogen kunnen deze problemen voorkomen worden. TSR's die zichzelf aanroepen dienen dat - met de benodigde recursiediepte - te vermelden in de handleiding.
H E T I N S T A L L E R E N
Om MemMem vanuit MSX-DOS te laden is het intikken van
MEMMAN' achter de >'-prompt voldoende. Vanuit BASIC dient
het commando BLOAD "MEMMAN.BIN",R ingevoerd te worden. Na de
installatie van MemMan wordt in beide gevallen BASIC
gestart, waarna de standaard commando regel uitgevoerd
wordt, zoals opgegeven in het configuratie programma
CFGMMAN. De standaard commando-regel wordt niet uitgevoerd
indien MemMan vanuit DOS gestart wordt met een vervangende
commando-regel als argument.
Versie 2 van MemMan neemt behalve een stuk BASIC-geheugen ook een 16 kB segment in beslag. Hierdoor blijft er onder BASIC en MSXDOS zoveel mogelijk geheugen beschikbaar. De ruimte die in het 16 kB segment over is wordt indien mogelijk gebruikt om TSR's in onder te brengen. De hoeveelheid BASIC-geheugen die MemMan gebruikt kan be�nvloed worden door middel van het configuratieprogramma CFGMMAN.
Wanneer MemMan onder DOS2 ge�nstalleerd wordt blijven alle segmenten - behalve die ene die MemMan zelf nodig heeft - ook voor DOS2 beschikbaar. Het is dus zonder meer mogelijk eerst MemMan te installeren en daarna een DOS2 RAMdisk.
Alvorens zichzelf in het RAM te nestelen controleert MemMan natuurlijk of er al een versie van MemMan aanwezig is. In dat laatste geval verschijnen de info-regels, aangevuld met de mededeling dat MemMan reeds ge�nstalleerd is. Verder gebeurt er niets. De commandoregel wordt gewoon uitgevoerd.
Terminate and Stay Resident programma's
Gewoonlijk zal een programma na uitvoering niet in het geheugen achterblijven. Programma's die dat wel doen worden aangeduid met de afkorting TSR: Terminate and Stay Resident. Voorbeelden van dergelijke programma's zijn: printerbuffers en RAMdisks. Maar ook andere toepassingen, zoals een rekenmachine of een kalender die met een enkele toetsdruk opgeroepen kan worden zijn denkbaar.
In het verleden zijn TSR's voor de MSX een tamelijk zeldzaam verschijnsel geweest. Het probleem was namelijk dat het geheugen dat de TSR gebruikt ook door andere programma's gebruikt kan worden. Er zijn in een standaard MSX machine geen mogelijkheden om een stuk geheugen voor een TSR te reserveren. Dit probleem wordt door MemMan uit de wereld geholpen. MemMan beheert het geheugen en zorgt er voor dat er geen geheugenconflicten optreden.
Dankzij MemMan is het mogelijk meerdere TSR's tegelijk in het geheugen te hebben, waarbij elke TSR maximaal 16 kB groot kan zijn. Op de standaard MSX is het laden van meer dan ��n TSR al lastig en alleen mogelijk als de TSR niet al te groot is. Met de invoering van MemMan 2 krijgt de MSX betere TSR mogelijkheden dan de alom gewaardeerde PC. Bovendien doen ze niet onder voor de `Desktop Accesoires' zoals die op de Macintosh en de Atari ST gebruikt worden.
Bij MemMan worden twee eenvoudige voorbeeld TSR's geleverd. Ze doen weinig zinvols, maar demonstreren wel degelijk de kracht vn Terminate and Stay Resident programma's. De voorbeelden zijn CAPS.TSR en BEEP.TSR. De eerste laat het Caps lampje knipperen, de tweede maakt dat het Basic commando CMD BEEP een pieptoontje genereerd. In de toekomst zullen er echter meer en meer TSR's verschijnen, met mogelijkheden waar de MSX gebruiker tot voor kort alleen maar van kon dromen.
T S R S L A D E N
TSR programma's zijn te herkennen aan de extensie van de bestandsnaam: ze eindigen op .TSR. Deze files bevatten naast de eigenlijke programmacode ook alle informatie die nodig is om de TSR goed in het geheugen te installeren.
Om bijvoorbeeld de demonstratie TSR 'CAPS' - die overigens niets anders doet dan het Caps lampje laten knipperen - te laden moet onder MSX-DOS ingetikt worden:
TL CAPS
Er mogen meerdere TSR-bestandsspecificaties achter elkaar
worden opgegeven. Indien MSX-DOS2 gebruikt wordt, mag ook de
subdirectory worden opgegeven, waaruit de TSR geladen moet
worden. Bijvoorbeeld, door middel van het volgende commando
worden zowel de TSR CAPS' ingeladen, als ook alle TSR's waarvan de bestandsnaam begint met DEMO'.
TL CAPS DEMO*
TL' betekent TSR-Load', het is het programma dat de TSR
laadt en in het geheugen plaatst. Ook onder BASIC is een
versie van TSR-Load beschikbaar, zie hiervoor het hoofdstuk
`MemMan BASIC statements'.
Zodra TL de TSR in het geheugen geinstalleerd heeft zal het programma actief worden. In bovenstaand voorbeeld wil dat zeggen dat het CAPS lampje zal gaan knipperen en bij iedere toetsaanslag het cassetterelais aan of uit geschakeld wordt.
TL is een slim programma. Zolang er in het MemMan segment nog ruimte is voor TSR's zullen ze daar geplaatst worden. Alleen als dat ook echt nodig is wordt een nieuw segment gebruikt, dat voor overige toepassingen dan onbereikbaar gemaakt wordt. Dat gebeurt bijvoorbeeld als er een uitzonderlijk groot TSR programma wordt geladen. Wanneer er vervolgens weer een kleinere wordt geladen zal TL eerst alle bestaande TSR segmenten aflopen om te zien of er ergens nog ruimte is. De volgorde waarin de TSR's geladen worden zal dan ook geen invloed hebben op het geheugengebruik.
T S R S B E K I J K E N
Het is ten aller tijde mogelijk te kijken welke TSR's er op dit moment in het geheugen actief zijn. Daartoe bevat het MemMan pakket de utility TV, TSR-View. Het gebruik is de eenvoud zelf: gewoon achter de DOS prompt intikken:
TV
Er zal een overzicht verschijnen van de op dit moment actieve TSR's, compleet met hun volledige naam. Deze naam moet voor iedere TSR uniek zijn, en zal dan ook vrijwel altijd de initialen van de programmeur bevatten. Deze naam is dus een andere dan de bestandsnaam!
Het is deze volledige naam - het TSR ID - die nodig is als een TSR uit het geheugen verwijderd moet worden. Ook programma's die direct met TSR's samenwerken kunnen deze naam gebruiken om te zien of een TSR in het geheugen aanwezig is.
T S R S V E R W I J D E R E N
Zoals gezegd is het ook mogelijk TSR programma's weer uit het geheugen te verwijderen. Het benodigde programma heet TK, TSR-Kill. TK zorgt er voor dat een TSR netjes verwijderd wordt. Alle andere TSR's blijven vlekkeloos doorwerken, als de TSR als enige in een segment stond wordt dat segment weer vrijgegeven voor gebruik door overige toepassingen.
Om bijvoorbeeld het het Caps lampje weer normaal te laten werken en het knipperen uit te schakelen is het verwijderen van de betrokken TSR voldoende. Daartoe tikt u:
TK "MJVcapsblink"
Hierbij dient de volledige naam van de TSR tussen aanhalingstekens opgegeven te worden. Er kunnen meerdere TSR's in ��n keer worden verwijderd, door de namen achter elkaar in te voeren. Bijvoorbeeld:
TK "TSR naam 1" "TSR naam 2" "TSR naam 3"
TSR-Kill kan behalve geheugen weer vrijmaken voor gebruik, ook gebruikt worden om vastgelopen TSR's uit het geheugen te verwijderen. Een TSR die om welke reden dan ook niet meer vlekkeloos functioneert zal met behulp van TK meestal nog wel verwijderd kunnen worden. Vervolgens kan de TSR met TL weer geladen worden, op dezelfde manier als het opnieuw starten van gewone programma's nog wel eens wil helpen geldt dat ook voor TSR's.
M E M M A N B A S I C - S T A T E M E N T S
Vanaf versie 2.3 bevat MemMan enkele statements en functies die vanuit MSX-BASIC toegepast kunnen worden. Hiertoe is MemMan van een systeem TSR voorzien, met de ID-naam "MST TsrUtils". Deze TSR heeft volgnummer 0 en kan niet door TSR-Kill verwijderd worden. Hieronder volgt een beschrijving van de beschikbare BASIC-instructies. De betekenis van de gebruikte symbolen is als volgt:
[] Wat tussen vierkante haken staat mag worden weggelaten. <> Omschrijvingen van parameters staan tussen gehoekte haken. ()", Ronde haken moeten worden ingetikt, evenals leestekens en comma's.
Commando: TSR-Load Syntax: CMD TL("",[T],[<N$>],[]) Soort: Statement Voorbeeld:CMD TL("PB") CMD TL("ALARM",T,,A) Functie: Laadt een TSR-bestand in het geheugen. = Naam van het TSR-bestand. Onder MSX-DOS2 mag een subdirectory worden opgegeven. T = Toon de intro-tekst van de TSR. <N$> = Naam van een string-variabele waarin de TSR ID-naam zal worden opgeslagen. = Variabele waarin een foutcode wordt opgeslagen. Indien deze variabele wordt weggelaten, zal in geval van laadfouten een standaard BASIC- foutmelding worden gegeven. De foutcodes zijn als volgt:
0 = TSR met succes ingeladen
1 = Installatie door de TSR afgebroken
2 = Structuurfout in TSR bestand
3 = TSR-tabel vol
4 = Hook-tabel vol
5 = Geen vrij MemMan segment
6 = Te weinig vrij BASIC werkgeheugen
Commando: TSR-Kill Syntax: CMD TK("") Soort: Statement Voorbeeld:CMD TK("MJV printbuf") Functie: Verwijdert een TSR uit het geheugen. = Identificatienaam van de te verwijderen TSR. Deze naam kan worden opgevraagd door middel van TSR-View of Find-TSR.
Commando: TSR-View Syntax: CMD TV Soort: Statement Functie: Toont een overzicht van de ID-namen van alle actieve TSR's.
Commando: Find-TSR name Syntax: ATTR$ FT("") Soort: Functie Voorbeeld:IF ATTR$ FT("CAPS") THEN CMD TK("CAPS") Functie: Levert de waarde -1 indien de opgegeven TSR is ge�nstalleerd, levert anders de waarde 0. = Identificatienaam van de TSR.
Commando: Find-TSR number Syntax: ATTR$ FT() Soort: Functie Voorbeeld:N$ = ATTR$ FT(0) Functie: Levert de ID-naam van de TSR met het opgegeven volgnummer. Indien het volgnummer groter is dan het aantal actieve TSR's, dan wordt een lege string met lengte 0 teruggeven.