� Een aardige uitleg door de DHR KEIZER. Hoe typ ik het Japanse woord voor "schaamhaar" in zonder dat ik het zelf weet?
CALL KANJI??
����
����
����
����
Yep, voor de 2-plussers -neen, dit zijn geen kleuters of peuters- onder jullie wel. Iedereen kent dat _Kanji gedoe wel, veel mensen weten echter niet dat dit meer dan wat grotere lettertjes op kan leveren.
Modi: De Kanji mode op de 2+ kent weer een aantal verschillende modi. Vier om precies te zijn. Het verschil zit hem vooral in de letter-breedte en letter hoogte. De verschillen: _KANJI0 ; 816, low res, non interlace. _KANJI1 ; 616, low res, non interlace. _KANJI2 ; 816, highres, interlace. _KANJI3 ; 616, highres, interlace.
De 816 en de 616 staan voor de pixel breedte/hoogte van de ASCII karakters. Het normale font wordt namelijk uitgezet. In plaats hiervan wordt er een speciaal karaktersetje door de Jis rom ingeschakelt dat de normale ascii letters moet vervangen. De JIS-Karaktes -zoals de Kanji-letters heten- zijn echter altijd 16*16. De jis letters uit mode 0 & 1 en uit mode 2 & 3 zijn dus verder gelijk. Het voordeel van deze schermen was dus eigenlijk alleen voor de Japanners merkbaar. Ze konden immers kanji op hun scherm krijgen die leesbaar zijn. Voor ons zijn er echter ook voordelen. Zo is nu eindelijk dat gepiemel met OPEN "GRP:" AS #1 afgelopen in een grafisch scherm. Staat de kanji-driver aan, dan volstaat een PRINT gewoon. Tevens kunnen commando's als locate en input na het aanroepen van de kanji driver gewoon gebruikt worden in de grafische schermen. Maar zelf vind ik bijvoorbeeld de karakters in KMODE2 een stuk mooier dan die iele ascii lettertjes. Jammer is wel dat de interlacing na lange type sessies gaat storen.
Niet alles werkt: Neen helaas niet, maar daar hebben de heren bij ASCII wel een oplossing op gevonden. Zo zal het commando CLS domweg een "Illegal function call" opleveren. Evenals COLOR= niet meer toegestaan is. De oplossing hiervoor is vrij simpel. _CLS doet het prima in een kanji scherm, terwijl _PALETTE de oplossing blijkt te zijn voor het COLOR= probleem. Verder vind ik het toch wel storend dat het niet mogelijk is om de gewenste kanji op de gewenste X-Y positie te krijgen in een grafisch scherm. De enige manier waarop dit mogelijk is, is door het gebruiken van Jis-codes -die ik later in deze text nog bespreek- die vry onhandig zijn en in feite nooit voorkomen. In grafische modi ka dit erg lastig zijn daar er dus karakters zijn met verschil lende breedtes. De 'standaard' gebruiker zal echter aan locate genoeg hebben.
Jis en Shift-Jis. Om het grote aantal tekens -Kanji, Katakana en Hiragana- uit de Japanse taal in een computer te krijgen was een nieuw en beter systeem nodig. De ascii set gaf immers maar ruimte voor 256 tekens min 32 tekens voor de schermaansturig. Voor de Jap- anse taal bij lange na niet genoeg. Er moest dus een nieuw 2- byte systeem worden ontworpen waarmee dus 65536 tekens kunnen worden opgeslagen. Na een aantal lange druilerige zondag mid- dagen was men er uit in Japan. De Jis standaard vond het licht en alles ging veranderen. 65536 tekens zou zelfs voor de Chi- nese taal genoeg zijn, maar goed... Vrijwel alle mogelijk Kan- ji uit de Japanse taal werden in het Jis-systeem opgenomen, evenals alle Katakana en Hiragana, met accenten en zonder. Maar zelfs toen hadden de heren nog ruimte over. In de Jis2 standaard staan dus, "alle" Kanji, Katakana, Hiragana, de Europese schrift-tekens, het arabische numerieke stelsel, de Griekse schrift-tekens, russisch, oud latijns, dubbele getal- len, dubbele letters, alle! mogelijke leestekens uit alle wet- telijk erkende talen(NvdR: ook Ijslands?), "alle" valuta- symbolen, "alle" symbolen van maten en eenheden, tekeningen! voor educatieve software, de nodige symbolen van telefoontjes, vliegtuigen enz, afkortingen van bv TEL, FAX, No. enz..... Te veel om op te noemen -en toch deed ik dat net-. In de meeste 2+en en in de Turbo-R zitten zo wel de JIS1 als de JIS2. In alle DOS2 cartridges zit de JIS1.. In totaal zit er in de Turbo een dikke 256K aan Jis lettertjes wat genoeg is voor 8192 karakters, waarvan er zeker zo'n 7000 gebruikt worden. Om deze enorme hoeveelheid aan karakters te kunnen gebruiken zijn er 2 aanstuur-codes in gebruik. JIS en SHIFT-JIS. Het verschil tussen die 2 is nogal vaag maar het komt er op neer dat JIS meer iets van een adres weg heeft en SHIFT-JIS meer een logische code is. Een shift-jis code begint altijd met een getal hoger dan HEX 80 gevolgd door een ander getal hoger dan HEX 20. Hoe dit bij Jis zit weet ik niet echt. In de praktijk werkt men meestal met Shift-Jis en de lul die Jis heeft bedacht mogen ze van mij dan ook morgen ophangen....
WERKING ONDER BASIC
Onder Basic kan men ook de gewenste kanji of kana op 't scherm krijgen, maar natuurlijk niet door met een toets- combinatie te werk te gaan. Na een _KANJI2 kan men op CTRL- SPACE drukken wat onder in 't scherm een command line oplevert. Op de plaats die normaal door de functie toetsen wordt ingenomen staat nu een 2 de cursor waar men kan gaan typen. De bedoeling van het geheel is dat in "Romaji" -dit is naam voor japans geschreven op een fonetische manier- de gewenste kanji in typen, alle let ter gre pen worden indien mogelijk vertaald naar Hiragana -de naam van het Japanse fonetische lettergreepschrift- en als het woord nu herkend wordt zal de bijbehorende Kanji op het scherm worden gezet. Omdat het Japans echter veel homofonen kent kan men met de spatie echter kiezen uit alle kanji met die uitspraak, niet ideaal maar het is een oplossing. Probeer maar eens "MORI" in te typen, het Japans voor boom/bos. Na het typen van "MO" zal "MO" vervangen worden voor het Hiragana teken voor de klank MO en na het typen van de "RI" zal ook "RI" vervangen worden door het hiragana teken voor de klank "RI", heeft overigens iets weg van een handgeschreven "Y". Drukt men nu op de spatie dan zullen de Hiragana tekens "MO RI" worden vervangen door een Kanji, welke dit zal zijn weet ik ook niet uit m'n hoofd maar uiteindelijk moet er een teken op het scherm komen dat wel wat weg heeft van 3 "" sterretjes, twee onder, een boven. Als na het drukken op de spatie -net zolang tot het teken in beeld is dat men zoekt- het juiste teken is gevonden kan men met return het teken op de plaats van de eerste cursor krijgen. Verder is het ook mogelijk om in het Europese-font uit de Jis2 rom te typen. Na een druk op F-1 zulllen alle tekens in JIS letters op het scherm komen waardoor mooie lettertjes te verkrijgen zijn. Na een druk op return komen deze prachtige 1616 Europese letters op de plek van de eerste cursor. Nog een druk op F-1 en deze stand wordt weer uit gezet.
KATAKANA
Verder is er ook het wat bekendere Katakana. Dit schrift wordt door de Japanners gebruikt om Engelse woorden in Japanse tekens te schrijven. De werkwijze is hetzelfde als bij de Kanji alleen drukt men na het typen van het hele woord op F-2 zodat alle hiragana tekens vertaald worden naar katakana tekens. Lukraak weg typen kan echter niet. Het Japans kent maar een paar klanken zodat de Engelse woorden meestal zwaar verminkt naar katakana vertaald moeten worden. Zo zal "FutureDisk" vertaald moeten worden met "Pyu tya Di su ku". Zie aan 't eind van deze text de tabel met alle katakana klanken. Om uit de commandline te komen volstaat een tweede druk op CTRL-SPACE, overigens soms "pakt" de computer die toetsdruk niet gelijk. Gewoon nog een keer drukken... Om uit een Kanji scherm te komen is _ANK het commando.
DE KATAKANA KLANKEN:
A I U E O BA BI BU BE BO < De "H"-klank met accent. KA KI KU KE KO PA PI PU PE PO < idem. SA SI SU SE SO DA DI DU DE DO < De "T"-klank met accent. TA TI TU TE TO ZA ZI ZU ZE ZO < De "S"-klank met accent. NA NI NU NE NO PYA PYU PYO< "PI" + "Y" klank. HA HI HU HE HO TYA TYU TYO< "TI" + "Y" klank. MA MI MU ME MO YA YU YO RA RI RU RE RO WA NN
Dit klopt niet helemaal, de meeste uitspraken verschillen wel iets van wat hier staat maar over het algemeen is het makkelijker om dit aan te houden...
Dat was het dan wel voor deze keer, ik neem aan dat de brievenschrijver van een aantal disks geleden tevreden is. De 2-plus heb ik nu een paar keer achter elkaar behandeld en ik denk dat ik maar stop met de 2+ en weer even op MSX 2 overstap omdat we geloof ik niet zo gek veel 2+ leden hebben. Nou dat was 't wel, dus... See ya!
Keizer...